Wanneer moet ons bekommerd raak oor kinders se seksuele spel?
January 04, 2024
In ‘n tydperk waar ons meer bewus is van seksuele molestering, is dit belangrik vir ons as ouers om te weet wat is “normale” seksuele ontwikkeling en gedrag in kinders en watter gedrag kan dalk ‘n aanduiding wees van moontlike skesuele molestering of meer ontoepaslike ouderdomsgerigte seksuele gedrag.
Seksuele spel en ontwikkeling is ‘n normale en gesonde proses in kinders. Kinders is baie nuuskierig en soos wat hulle grootword, probeer hulle meer leer oor hulself en die wêreld om hulle. Soos wat hulle hulself fisies ontdek, wil hulle ook weet of ander kinders dieselfde lyk. Net soos wat hulle hul hoogte met mekaar sal vergelyk, kom daar ‘n stadium wanneer hulle ook dele van hul liggaam gaan vergelyk. Hulle doen dit gewoonlik deur die speel van “dokter-dokter” of “Pappa en Mamma.”
Ongeveer alle kinders toon seksuele spel op een of ander stadium, en dit gebeur deur spel tussen dogtertjies en dogtertjies, dogtertjies en seuntjies en seuntjies en seuntjies.
Hierdie spel is nie noodwendig seksueel in die volwasse sin van die woord nie, alhoewel dit tot groot verleentheid of skok by ouers kan lei.
Net soos seksuele spel is masturbasie ook ‘n normale aktiwiteit in die kind se seksuele ontwikkeling. Baie kinders vat aan hulle privaat dele of vryf hulself aan ‘n objek soos ‘n bed of die vloer. Dit is normaal vir die 0-3 jarige om te masturbeer, veral gedurende slaaptyd. Alhoewel seksuele stimulasie genot verskaf, verskaf dit ook ‘n gevoel van sekuriteit. Op hierdie ouderdom is die masturbasie en vat van genitalieë baie algemeen (veral seuntjies) en meer openlik, waar dit op 5/6 jarige ouderdom meer diskreet en privaat toegepas word.
Hantering van seksuele spel
Die regte hantering van seksuele spel en masturbasie is baie belangrik.
Die gedrag moet nooit as stoute gedrag gesien word nie en die kind moet nie daarvoor gestraf word nie, aangesien dit negatiewe gevolge vir die volgende ontwikkelingsfases kan inhou en persoonlikheidsontwikkeling kan strem.
So wat doen jy as jy in die kamer instap en jou 4/5 jarige kind en ‘n maatjie is betrokke in seksuele spel?
Haal eers diep asem. Gee erkenning aan jou kind se nuuskierigheid, maar verduidelik dan aan jou kind dat sekere liggaamsdele privaat is, en nie saam ondersoek moet word nie. Hierdie is dan ook die ideale geleentheid om, wanneer die maatjie huis toe is, jou kind se nuuskierigheid te bevredig deur gesprekvoering met of sonder die gebruik van hulpmiddels soos boeke, plakkate, ens. So kan die liggaamsdele van die onderskeie geslagte dan beantwoord word.
Die rol van die ouer hier is om privaatheid aan te moedig en die nuuskierigheid op ‘n opvoedkundige ouderdomsgerigte vlak te hanteer.
Om te skree en te oorreageer kan skaamte en skuldgevoelens laat ontstaan oor hom/haarself vir tot baie jare later. Normale seksuele gedrag is gewoonlik nie openlik seksueel van aard nie, dis meer ondersoekend en spel. Daar is nie ‘n preokkupasie met seksuele interaksie nie, is nie aggressief of gemik om ander of hulself seer te maak nie.
Daar is wel tye wanneer ‘n kind se seksuele gedrag of spel afwyk van die normale en ouers bekommerd moet wees. Kinders kan ontoepaslike seksuele gedrag toon a.g.v. verskeie redes, naamlik:
Blootstelling aan of kontak met ontoepaslike seksuele aktiwiteite;
Alle vorme van seksuele aktiwiteite met adolessente en volwassenes;
Blootstelling aan pornografie of ander eksplisiete seksuele materiaal;
Blootstelling aan seksuele gedrag tussen volwassenes, adolessente, of ander kinders;
Uitermatige seksuele spel met dieselfde ouderdom of ouer kind wat meer seksueel gesofistikeerde kennis het;
Enige situasies waar ‘n kind blootgestel is aan eksplisiete seksuele materiaal buite ‘n opvoedkundige milieu.
Tekens van bekommernis, veral waar die kind onder die ouderdom van tien jaar is:
Wanneer die kind gepreokkupeerd is met seksuele spel en gedrag.
Seksuele gedrag wat gepaard gaan met ‘n verandering in die kind se algemene gedrag, byvoorbeeld, die kind is meer angstig, aggressief, teruggetrokke, begin weer bednatmaak nadat hy “gepotty train” is.
Die seksuele gedrag aggressief is, en gemik is op hom/haarself of ‘n ander kind seer te maak. Die seksuele spel moet nie deur een kind aggressief afgedwing of gedomineer word nie.
Kinders moet nie in seksuele spel verkeer met kinders baie jonger of baie ouer as hy/syself nie.
Die seksuele spel moet nie klagtes van ander kinders ontlok of ‘n negatiewe effek op ander kinders hê nie.
‘n Kind se seksuele gedrag moet nie fisiese of emosionele ongemak vir hulleself of ander veroorsaak nie.
Kinders moet nie in volwasse-tipe aktiwiteite met ander kinders betrokke wees nie.
Kinders behoort nie direkte seksuele gedrag teenoor adolessente of volwassenes toon nie.
Kinders moet nie in seksuele aktiwiteite met diere betrokke wees nie.
Indien enige van bogenoemde kriteria teenwoordig is, of ouers oor die algemeen bekommerd is, is dit raadsaam om die kind te neem vir ‘n professionele evaluasie deur ‘n sielkundige.
Artikel gepubliseer in Kleuterklanke Vol 33 / nr 1 – Augustus 2008.